Bóle głowy u dzieci mogą być częste i bardzo dotkliwe. Nierzadko są one objawem towarzyszącym infekcjom górnych dróg oddechowych, zatok czy ucha. Mogą być sygnałem niedokrwistości, alergii, a nawet nadciśnienia (tak, dzieci też chorują na nadciśnienie!) albo wady wzroku, która wymaga korekcji. Ale bywa też tak, że są efektem nadmiernego napięcia (czytaj: stresu) lub po prostu tak zwanego przebodźcowania układu nerwowego.
Wśród dorosłych funkcjonuje nieprawdziwe przekonanie, że dzieci nie miewają bólów głowy. Uważamy, że jeśli je zgłaszają, to wyłącznie dlatego, że chcą być traktowano jak chore, aby dano im spokój, pozwolono odpocząć, otoczono opieką. Może się zdarzyć, że skarżący się na ból głowy maluch próbuje zwrócić uwagę dorosłych, jednak takich sygnałów nie należy lekceważyć, szczególnie jeśli ból jest silny, powraca często i towarzyszą mu inne objawy neurologiczne, takie jak zawroty głowy, zaburzenia równowagi itp.
Co robić, gdy dziecko mówi, że boli je głowa?
Ból głowy jest częstym objawem zgłaszanym przez dzieci. O ile występujący jednorazowo może nie wzbudzać podejrzeń rodziców (przyczyną bywa przemęczenie, rozpoczynająca się infekcja, brak odpowiedniej ilości snu, długi czas spędzony przed ekranem komputera itp.), tak nawracający zasiewa zwykle duży niepokój. Rodzice najczęściej zaczynają myśleć o najniebezpieczniejszej przyczynie bólu w tej lokalizacji – guzie mózgu. Dlatego bardzo ważny jest rzeczowo zebrany wywiad, dokładne zbadanie dziecka, czasem dodatkowe badania krwi, a niekiedy też badania obrazowe. Najczęściej już dokładnie zebrany wywiad pozwala określić przyczynę dolegliwości. Następnie lekarz zbada dziecko, oceniając podstawowe parametry życiowe: temperaturę, masę ciała, wzrost i obwód głowy, ciśnienie tętnicze i czynność serca. Zbada zatoki, uszy, gałki oczne, staw skroniowo-żuchwowy, bolesność uciskową czaszki, dokładnie obejrzy skórę pod kątem zmian barwnikowych czy guzków podskórnych. Przeprowadzi też orientacyjne badanie neurologiczne z oceną objawów oponowych, a jeśli potrafi i posiada odpowiedni sprzęt, również oceni dno oka. Już na tym etapie pediatra najczęściej potrafi odpowiedzieć, czy ból głowy ma charakter pierwotny (migrena, napięciowe bóle głowy), czy wtórny (guzy mózgu, stany zapalne opon i mózgu, zmiany pourazowe). Jeżeli nie myślimy o zmianach wtórnych, najważniejsze na tym etapie jest uspokojenie pacjenta i rodziny, ustalenie postępowania w napadach bólu w zależności od podejrzewanej przyczyny, podjęcie leczenia stanów zapalnych, które mogą wywoływać dolegliwości bólowe, prowadzenie obserwacji okoliczności pojawienia się dolegliwości. Jeśli zajdzie taka potrzeba, lekarz zleci badania krwi, EEG. Badania obrazowe, takie jak tomografię komputerową lub rezonans magnetyczny, zlecamy tylko w przypadku uzasadnionego podejrzenia zmian wtórnych.
1. Kiedy ból głowy u dziecka wymaga wizyty u lekarza?
2. Czy dziecku można podać lek przeciwbólowy z powodu
bólu głowy?
3. Jakie badania są wskazane w przypadku nawracających bólów głowy?
4. Co robić, jeśli dziecko skarży się na ból głowy, który jest następstwem urazu, na przykład uderzenia głową o głowę innego dziecka
Szerzej na temat bólu głowy u dziecka i innych ważnych kwestiach przeczytamy w książce “Co Pan na to doktorze z sieci?”
